“Ik probeer me in alle situaties zo op te stellen dat ik nooit als bedreigend overkom. Dat zit al in de manier waarop mensen bij mij in de praktijk behandeld worden: ze liggen niet in een stoel, maar zitten op ooghoogte met mij. Zo houd je namelijk contact, en ga je een connectie aan met elkaar op basis van respect en vertrouwen. In het verpleeghuis heb ik weleens te maken gehad met iemand die doodsbang was voor de tandarts. Die kun je niet plat in een stoel leggen, de mond met geweld open trekken en dan maar aan de slag gaan. Hij is eerst meerdere keren bij me ‘op bezoek’ geweest, en toen hebben we gewoon over zijn kinderen gekletst. Pas na een paar keer vroeg ik hem of ik eens even naar zijn gebit mocht kijken, en dat was toen geen probleem meer. Hoe je mensen benadert kan zoveel verschil maken.
Voor mensen met dementie specifiek is het belangrijk om flexibel om te gaan met de mogelijkheden, en soms gewoon mee te gaan in het verhaal van iemand. Zo kwam er eens een mevrouw langs die zei dat ze van haar moeder nog maar eens naar de tandarts moet. Mevrouw was 85, dus dat was niet helemaal meer mogelijk. Dan kun je ervoor kiezen om te zeggen: ‘Maar u kunt helemaal geen moeder meer hebben!’ Of juist meegaan in de beleving en eens vragen waar het gezin vandaan komt. Toen kwam er een prachtig verhaal over hoe ze heel lang in een boerderij hebben gewoond, hoe het leven daar was en hoe streng moeder soms kon zijn. Daar kom je alleen door gewoon mee te gaan in de beleving van iemand zonder te corrigeren, en heb je een prachtig gesprek. Op deze manier geef je de persoon ook niet het gevoel dat ze iets verkeerd doen, want dat is natuurlijk ook helemaal niet zo.
Ik heb het ook ooit meegemaakt dat een mevrouw iedere keer als ik de boor aanzette enorm schrok. Dat kan de eerste, en de tweede keer, maar je verwacht dat mensen na een aantal keer wel begrijpen wat er gaat gebeuren. Dan kan je zo’n derde keer zeggen: Joh, je weet nu toch wel wat er gaat gebeuren! Of je blijft rustig en legt het gewoon nog een keer uit.
Ook is het goed om flexibel te zijn in je benadering, want hoe ga je er bijvoorbeeld mee om als mensen dingen niet meer willen? Bijvoorbeeld als ze een prothese hebben die ze niet uit willen doen? Wat bij mij goed werkt is om het dan op een andere manier te gaan vragen. ‘Wil je de prothese uitdoen? Nee.’ Hou dan eens twee handen voor de mond van mevrouw of meneer, en kijk of ze uit automatisme het gebit uitdoen en in je handen leggen. Dan heb je toch je doel bereikt, alleen door de manier van vragen aan te passen! Dat kan op dit soort momenten hét verschil maken.”
