Herinnering van Meike de Jong
Op bezoek bij Tante Elsje
Daar zat ze. Met haar smalle schoudertjes kwam ze net boven de leuning uit van haar zachte roomkleurige fauteuil. Met uitzicht op haar kamer en richting het raam. Zodat ze naar buiten kon kijken. Maar als de zon te fel werd, wilde ze graag dat ik de luifel naar beneden deed. Maar op dat plekje zat ze altijd als ik kwam. Dan stond de deur van haar kamer al op een kiertje. Ze zat meestal rustig de krant te lezen. Nou ja rustig. Radio 1 galmde vaak net iets te hard door de ruimte, maar goed, als je 90 bent, mag dat. Als ik dan binnenkwam, en ze hoorde me, dan riep ze: “Ooooh eindelijk kind, ben je daar. Ik heb je veel te lang niet gezien.
Strikt ritueel
En dan volgde een strikt ritueel. Want als ik bij mijn tante Elsje op bezoek ging in Den Haag, ging dat al jaren volgens een duidelijk protocol. In haar kleine keuken stond al een kopje koffie klaar, met een bordje erover, zodat `ie niet koud werd. Dat mocht ik pakken, maar niet voordat ik me eerst aan haar had getoond. “Kom hier kind. Hoe is het met je?”, vroeg ze terwijl ze mijn beide handen beetpakte. Ik ging in de mintgroene fauteuil tegenover haar zitten. We babbelden wat over de files onderweg, het weer en kort over hoe het met ons beide ging. En dan vroeg ze standaard; “Kind, voordat we verder gaan. Hoeveel tijd heb je?” En dan noemde ik een tijd, maar haalde er altijd 15 minuten vanaf, omdat ik wist dat ik die tijd zeker nog extra nodig zou hebben, voordat ik er echt weg was. Afscheid nemen was niet haar sterkste punt.
Meestal na een minuut of 10 probeerde ze me duidelijk te maken dat het echt tijd was. Dan wenkte ze me met haar ogen en wees ze me op het stapeltje kranten dat op het tweepersoonsbankje naast haar lag. Naast haar twee knuffelberen. Het was vaak een flinke. Zeker als ik al eventjes niet was geweest. Mijn tante knipte al jaren artikelen voor mij uit. Uit haar krant, het AD, de NCRV-gids en ook andere tijdschriften die ze zelf of mama weleens los liet kopen bij Albert Heijn om te hoek.
Ze knipte artikelen uit die volgens haar van nut waren voor mijn persoonlijke ontwikkeling
De stapel met krantenknipsels
Het waren artikelen die interessant waren voor mijn carrière als journalist, bijvoorbeeld over een Nederlands bedrijf dat meewerkte aan het uitdiepen en verbreden van het Suezkanaal of hoe je je mobiel kan beschermen tegen hackers. Mobiele telefoons waren in haar kamertje overigens ten strengste verboden, want ze vond het maar niks, iedereen maar op die telefoon. Al wilde ze er wel alles over weten. Dus vroeg ze regelmatig: “Wat is Twitter, waar staat wifi voor, waarom vertellen mensen op Facebook wat ze vanavond gaan eten? Bijlages voor ondernemers knipte ze ook uit, net als interviews met Mark Rutte, bijvoorbeeld vlak voor de start van de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen. Voor hem had ze een zwak. Al lag dat aan haar politieke voorkeur, en niet aan het feit dat zijn moeder op dezelfde verdieping in het verzorgingshuis woonde als zij. Op de stapel lagen ook interviews over vakgenoten, dus andere tv-presentatoren zoals Eva Jinek of Jan de Hoop. En ze knipte artikelen uit die volgens jaar van nut waren voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Het ging dan meestal over keuzes maken als vrouw, ‘leven met minder stress’ en ‘hoe houd je je relatie leuk’. Overigens puur uit betrokkenheid, want ze nam altijd alle tijd voor me en was nooit te beroerd om me een luisterend oor te bieden of zelf wat advies te geven over hoe zij die dingen aanpakte in het leven. Al waren het toen wel `andere tijden’, zoals ze dan vaak begon.
Samen praten over vroeger
Tegen de tijd dat ik me door de kranten had heen gewerkt, werd er vaak al gebeld. Ze kreeg dan de keuze voor het warme eten. De toetjes konden altijd direct het mini-koelkastje in. "Niet alleen maar aardbeitjes en peertjes toch?". Dit was vaak het moment voor mij om haar boodschappenlijstje erbij te pakken en richting AH te wandelen. Zij zette dan weer Radio 1 op, zodat een gesprek voeren ook niet echt meer tot de mogelijkheden behoorde. Zodra ik dan terug was, werd de tas, de bon en het wisselgeld gecontroleerd. Als alles uitgeladen en ingeruimd was, kwamen we vaak te spreken over mijn werk, mijn relatie, onze familie. En vaak ook over háár jeugd, háár carrière en –onvermijdelijk- de oorlog. Hoe ze als meisje van 17 of 18 op hongertocht ging op de fiets. Vanuit Den Haag, helemaal alleen naar Ruurlo. En vaak raakte ze onderweg het eten dat ze bij boeren haalde ook nog kwijt.. Hoe anders was mijn leven toen ik die leeftijd had.
Veel verhalen
Maar ook verhalen over de sterke band die ze had met haar vader, met haar eerste en laatste baas bij de bank en hoe het steeds maar niet lukte om de liefde van haar leven te vinden. Dan was er iemand die zij leuk vond, zag hij haar niet staan. En dan was er iemand die met haar wel wat wilde proberen, vond zij hem niet interessant. En zo is het er eigenlijk nooit van gekomen. Geen relatie. Dus ook geen kinderen. Maar wel een carrière. Voor een vrouw, geboren in 1926, best bijzonder. En ze maakte vele reizen over de hele wereld. Vaak georganiseerd. En na afloop maakte ze er dan een plakboek van, met entreekaartjes voor nationale parken en musea aan toe. Ze deed eigenlijk alles op haar manier en was daar erg gelukkig mee. Maar haar gezondheid begon haar in de steek te laten. En dus stelde ze doelen in het leven bij. Haar wereldje werd steeds kleiner, soms kwam ze niet eens meer buiten. En dan hielpen wij, familie en vrienden, haar met onder meer de dagelijkse boodschappen.
Waarom deze herinnering?
Meike: "Ik was voor het laatst bij haar op maandag 28 november 2016. Toen ik vertrok pakte ze mijn beide handen beet en zei ze dat ik goed op mezelf moest passen. Ik huilde. Ze was zo klein en kwetsbaar. Het bleek ons afscheid. Ze overleed op vrijdag 2 december, omdat ze het zelf wel welletjes vond. Mijn sterke tante Elsje wil ik me altijd herinneren, omdat ze een voorbeeld voor me was en is."
Meike deelde deze herinnering naar aanleiding van onze campagne om heel Brabant dementievriendelijk te maken. Bekijk haar oproep en doe ook mee!